مطالب توسط سیدامیر موسوی

نخستین مدارس ملایر

قدیمی‌ترین مدرسه‌ی ملایر، در سال 1285 شمسی (یعنی 115 سال پیش) به کوشش مرحوم سیف الدوله با مدیریت «مجد السادات» در پارک ایجاد شد. چندین سال بعد، مدیر مدرسه‌ی پارک، «مرحوم خان‌باباخان» در داخل شهر، مدرسه‌ی چهار کلاسه‌ای بنا نهاد (1293 شمسی). این مرد بسیار متدین و در کار تعلیم و تربیت جدی بود. او […]

مقاله‌ای درباره‌ی ملایر، از دهه‌ی بیست شمسی

آنچه در ادامه می‌خوانید متن مقاله‌ای است از «محسن عمادملایری» که در شهریور سال 1328 در مجله‌ی یغما منتشر شده‌است (صفحه 237 تا 239: فایل pdf). نسخه‌ی اولیه‌ی این مقاله ابتدا در فروردین 1324 در ماه‌نامه‌ی آموزش و پرورش منتشر شده‌است. این مقاله حاوی نکات تاریخی در باب ملایر است و همچنین توصیفی از وضعیت […]

دختر شاه پریان در ملایر

شیخعلی میرزا، فرزند فتحعلی شاه، در دوران حکومت پدرش، حاکم ملایر بود. در سال 1243 هجری قمری، جادوگری با نام «نعمت الله بروجردی» که مشهور به کیمیاگری و قدرت تسخیر ارواح و اجنه بود، به ملایر آمد. او شیخ‌علی میرزا را تحت تأثیر قرار داد و او را عاشق جمال و زیبایی دختر شاه پریان […]

ملایر 50 سال پیش چگونه بود؟

در اطلاعات سرشماری سال 1335 و کتاب «ملایر و مردم آن» که در سال 1348 منتشر شده است، با اطلاعات جالبی درباره‌ی ملایر آن دوران بر می‌خوریم که توصیفی از ملایر در حوالی نیم قرن پیش است. از جمله اینکه ملایر با حدود 21 هزارنفر جمعیت، دارای 4396 واحد مسکونی است. در تمام شهر فقط […]

خانواده‌های قدیمی ملایر

در سال 1224 قمری (یعنی بیش از دویست سال پیش)، شاهزاده شیخعلی میرزا به دستور فتحعلی شاه، رهسپار ملایر شد و به عنوان حاکم ملایر و تویسرکان (دولت آباد) در این منطقه مستقر شد. □ طوایفی که در آن زمان در این منطقه ساکن بودند به شرح زیر است: زندیه، شاملو، ترکمان، شیرعلیخان، حاج جعفرخان […]

شاعری ملایری در روزگار قاجار

قهرمان خان از شاعران و نویسندگان نامدار ملایر در دوران فتحعلی شاه و محمدشاه است. در روزگار جوانی مربی سربازخانه بوده است و تا پایان حکومت فتحعلی شاه به همین کار اشتغال داشته است. بنابر مقدمه‌ای که بر کتاب «سفینه‌ی قهرمانیه» نوشته است، می‌گوید چون سربازی با تمایلات مذهبی او چندان سازگار نبوده است، در […]

وصف ملایر در حدایق السیاحه

در کتاب حدایق السیاحه که در سال 1242 قمری نگارش یافته‌است، ملایر این گونه توصیف شده‌است: «ذکر ملایر: ناحیه ای است از عراق عجم، از اقلیم چهارم. آبش خوب و هوایش مرغوب و مشتمل است بر قرای دلگشای و دهات رغبت فزای و طرف شمالش را جبل الوند گرفته و سمت جنوبش گشاده است و […]

ملایر، سرزمین کریم‌خان زند

کریم‌خان زند معروف‌ترین رهبر ایل زند است که در روستای کمازان و پری (از روستاهای ملایر) می‌زیست. او پس از مرگ نادرشاه افشار، ابتدا بر نواحی اطراف (تویسرکان و همدان) و سپس نواحی غربی و جنوبی ایران تسلط پیدا کرد و سلسله‌ی زندیه را تأسیس کرد.

پایان زندگی شیخعلی میرزا

وقتی در سال 1224 هجری قمری، شهر جدید ملایر با عنوان «دولت آباد» تأسیس شد، فتحعلی شاه یکی از فرزندان خودش شیخعلی میرزا را به عنوان حاکم ملایر منصوب کرد. نمی‌توانیم خدمات شیخعلی میرزا را نظیر ایجاد بازار، مسجد، حمام و مدرسه‌ی علمیه که باعث آبادانی ملایر شد، نادیده بگیریم. اما به هر حال نظام […]

سیف‌الدوله که بود؟

سیف‌الدوله فرزند عضدالدوله پسر فتحعلی شاه است که طی چند دوره حاکم ملایر بوده است. پس در واقع سیف‌الدوله برادرزاده‌ی شیخعلی میرزا محسوب می‌شود. او اولین بار در سال 1300 هجری قمری از طرف ناصرالدین شاه به حکومت ملایر و تویسرکان منصوب شد و فعالیت‌هایش مجموعاً موجب آبادی و توسعه‌ی بیشتر ملایر شد. از جمله […]